Θα έρθουν τα ρομπότ να μας πάρουν τις δουλειές;

Είναι τα ρομπότ καλοκάγαθα σαν τον γλυκούλη Wall-E ή έχουν έρθει να μας πάρουν τις δουλειές; Έχουμε λόγο να ανησυχούμε;

Τον τελευταίο καιρό όλο και περισσότερο έχει αρχίσει να ανοίγει η κουβέντα για το αν τα ρομπότ που με ταχείς ρυθμούς αποκτούν νέες δυνατότητες, θα παραγκωνίσουν σε διάφορα επίπεδα τον άνθρωπο. Είναι βάσιμη αυτή η κουβέντα; Είναι προβολή προς το (κοντινό) μέλλον; Διαβάσαμε και προσπαθήσαμε να συνοψίσουμε λίγο τα δεδομένα σήμερα, για να μην βλέπουμε εφιάλτες στον ύπνο μας ότι ένα τεράστιο ρομπότ έρχεται να μας πάρει τη δουλειά.

Τα δεδομένα: η ρομποτική -το ξέρετε- έχει όντως λάβει ενεργό ρόλο στην αγορά εργασίας, σε διάφορα επαγγέλματα. Από την εφαρμογή της στην χειρουργική ιατρική και στο σύστημα Da Vinci όπου γίνονται όλα με οθόνες, ενδοσκοπικές διαδικασίες και ρομποτικούς βραχίονες, μέχρι τα ρομπότ που έχουν χρησιμοποιηθεί στο κομμάτι της παραγωγής αγαθών.

Το σημείο κλειδί είναι το αν υπάρχει πλήρης αντικατάσταση του ανθρώπου από το ρομπότ. Για παράδειγμα στην ιατρική κανένα ρομποτικό σύστημα δεν λειτουργεί αυτόνομα. Όλα κατευθύνονται από ειδικευμένους χειρουργούς. Ακόμα και σε πιο απλά επαγγέλματα όπως αυτό του ταχυδρόμου, η «εισβολή» των ρομπότ έρχεται ως επικουρική, ως βοηθητική. Πριν λίγες μέρες μόλις ήταν που το PostBot, το ρομπότ που θα αναλάβει ταχυδρομικά καθήκοντα στο Μπαντ Χέρσφελντ της Γερμανίας, βγήκε στους δρόμους. Παρόλα αυτά, δεν ήταν μόνο του. Το PostBot φτιάχτηκε για να συνοδεύει τους ταχυδρόμους και να τους βοηθάει με το βαρύ φορτίο της αλληλογραφίας, βελτιστοποιώντας τη δουλειά τους. Όχι μόνο δεν απειλεί τη θέση τους, αλλά θα μπορούσε να είναι η λύση που θα επιτρέπει ακόμα και στους γηραιότερους εργαζόμενους να μην μένουν χωρίς δουλειά.

Ο ανθρώπινος παράγοντας πολύ δύσκολα θα παραγκωνιστεί. Η τεχνητή νοημοσύνη δεν ταυτίζεται με την ανθρώπινη αντίληψη και οι γραμμές που γράφω αυτή τη στιγμή εγώ σε αυτό το κείμενο, ενώ θα μπορούσαν να γραφτούν από ρομπότ (βρε λες;!), θα χρειάζονταν πάντα έναν άνθρωπο από πίσω για να βάλει την άποψή του, τις φοβίες του, την πείρα του και το συναισθηματικό του αποτύπωμα πάνω σε αυτές.

Άρα ναι, το να χρειαστεί να μάθουμε σύντομα να συνεργαζόμαστε με ρομπότ, ίσως είναι μια διόλου απίθανη πραγματικότητα. Όμως κάτι μου λέει ότι η τρομολαγνεία πως η ανεργία επίκειται να λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις λόγω της τεχνολογικής ανόδου, έχει σαθρές βάσεις. Η ανεργία έχει να κάνει με το οικονομικό, επιχειρηματικό κλίμα μέσα στο οποίο ζούμε, έχει να κάνει με την προσκόλλησή μας σε πτωχευμένες και παρωχημένες πρακτικές, αλλά και με την άρνησή μας να προσαρμοστούμε. Η ρομποτική ή η τεχνολογία δεν είναι από μόνες τους πηγές απειλής. Αντιθέτως δημιουργούν νέες ευκαιρίες, και νέες διόδους εργασίας τις οποίες η γενιά των millennials (ευελπιστώ ότι) ξέρει να διακρίνει.

Δεν είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που το μοντέλο εργασίας κλυδωνίζεται σαν να γίνεται σεισμός 7 ρίχτερ. Έγινε στην βιομηχανική επανάσταση, έγινε και πιο πρόσφατα μετά το 1980 με την ψηφιακή επανάσταση. Όμως κάθε φορά, ενώ κάποιες δουλειές όντως απειλούνται με εξαφάνιση, άλλες νέες γεννιούνται και άλλες τροποποιούνται. Και όπως πολύ σωστά έχει τεθεί, τελικά η έμφαση στην ερώτηση δεν είναι αν “τα ρομπότ θα μας πάρουν τις δουλειές”, αλλά πώς θα διευκολύνουν κάποιες δουλειές μας και πώς θα ανοίξουν νέα πεδία (ανθρώπινης) δημιουργικότητας που σήμερα δεν μπορούμε καν να τα φανταστούμε.

Του Δήμητρη Φαλλιέρου για το kariera.gr

Copyright: www.shutterstock.com